E.F. Russell – „Osa”, G.R. Stewart – „Ziemia trwa” i P.K. Dick – „Najlepsze opowiadania” [Recenzja]

Za nami ostatnie premiery w serii „Wehikuł czasu” w tym roku – kolejne klasyki science fiction ukażą się w Domu Wydawniczym REBIS dopiero w 2022 roku. Dzisiaj przyjrzymy się zatem pokrótce trzem książkom: „Osie” Erica Russella, „Ziemia trwa” George’a Stewarta i zbiorowi opowiadań Philipa K. Dicka. Czy warto po nie sięgnąć?

George Stewart był amerykańskim historykiem i wykładowcą. Choć „Ziemia trwa” z roku 1949 to jedyna powieść science fiction w jego dorobku, wystarczyła, by przynieść mu popularność wśród fanów tego gatunku i nagrodę International Fantasy Award za rok 1951. „Ziemia trwa” przedstawia historię niezwykle dziś „na czasie” – wybucha światowa pandemia śmiertelnej choroby, która dziesiątkuje wszystkie społeczeństwa. Przeżyli ją tylko nieliczni, w tym główny bohater, Ish. Starając się odnaleźć w nowej rzeczywistości, mężczyzna wyrusza w podróż przez opustoszałe Stany Zjednoczone. Po drodze poznaje inną ocalałą, Em, z którą postanawia założyć nową wspólnotę, by ratować dorobek ludzkości.

Trzeba przyznać że to opowieść jakich wiele, choć bez wątpienia Stewart był wizjonerem i, korzystając zapewne z doświadczeń różnych pandemii o światowym zasięgu, stworzył bardzo wiarygodną powieść. Moim zdaniem jednak najmocniejsza stroną „Ziemia trwa” jest opis odradzania się naszej planety wolnej od reżimu ludzi. Miasta upadają, drogi zarastają, elektrownie przestają pracować, zwierzęta domowe dziczeją, silniejsi zaczynają wygrywać ze słabszymi. Ustala się zupełnie nowa równowaga, a właściwie – powraca równowaga sprzed panowania człowieka. „Ziemia trwa” to ciekawa, dająca do myślenia powieść, której pierwszy polski przekład trafia na półki księgarń w bardzo dobrym momencie.

Również po raz pierwszy u nas po ponad pół wieku od oryginalnej premiery ukazuje się powieść „Osa” Erica Franka Russella, pierwszego w historii laureata prestiżowej nagrody Hugo. Dla kontrastu otrzymujemy tym razem historię utrzymaną w nurcie militarnego SF. Ziemianie, nazywani tu terranami, prowadzą międzygalaktyczną wojnę z Imperium Syrijskim. Ponieważ przeciwnicy mają przewagę, terranie postanawiają wysłać na jedną z planet imperium szpiega, który niczym osa przeniknie niepostrzeżenie na terytorium wroga i będzie żądlić – sabotować jego działania. Tą osą, wyszkolonym szpiegiem, jest James Mowry.

Trzeba przyznać, że powieść, choć krótka, jest naprawdę wciągająca – akcja toczy się szybko i wartko, losy Jamesa trzymają w napięciu, bo mamy od razu przeczucie, że jego rola dla konfliktu dwóch ras będzie znacząca. „Osa” wpisuje się doskonale w klasykę militarnego science fiction, ale też jest produktem swoich czasów – czasów zimnej wojny. Temat szpiegostwa, przedstawionego tu wiarygodnie, błyskotliwie i z pomysłem, jest ciekawy pośród innych poruszanych tradycyjnie w tym nurcie science fiction. Nie zabraknie oczywiście kosmicznych podróży i niezwykłych maszyn wyprzedzających nie tylko epokę autora, ale też nasze czasy. Mimo to jednak akcja, która rozgrywa się na planecie Jaimec, mogłaby rozgrywać się również w naszym świecie, a przynajmniej takie odnosimy wrażenie. Jednocześnie Terry Pratchett powiedział o tej książce: „Nie potrafię sobie wyobrazić bardziej zabawnego podręcznika dla terrorystów”. Rzeczywiście coś w tym jest – humoru w „Osie” nie zabraknie, a zawdzięczamy go przede wszystkim autoironicznemu podejściu głównego bohatera.

Na koniec krótko powiem o ostatniej z tegorocznych premier w serii „Wehikuł czasu” – zbiorze opowiadań Philipa K. Dicka, do dziś uważanego za jednego z najbardziej znanych pisarzy science fiction, bez wątpienia zasłużenie. Zbiór nosi tytuł „Najlepsze opowiadania”, który rzeczywiście odzwierciedla to, co znajdziemy w środku. Dziewiętnaście historii stanowi przegląd twórczości Dicka od pierwszych tekstów, jak „Gdzie się kryje wub” czy „Roog”, po ostatnie: „Elektryczną mrówkę” i ”Małe co nieco dla nas, chrononautów”. Zbiór pozwala na chwilę wejść do fantastycznych światów stworzonych przez Dicka, zajrzeć do jego prozy, zaangażowanej, a jednocześnie aktualnej również dzisiaj, ponadczasowej. Pozwala doświadczyć, że jego pisarstwo, idee ani trochę się nie zestarzały. Gdybyście jakimś cudem nie znali powieści tego autora, opowiadania mogą być dobrym pomysłem na początek, zwłaszcza jeśli lubicie tę formę. Warto zaznaczyć, że ten konkretny zbiór skomponował sam autor, a w posłowiu, które do niego napisał, uzasadnia krótko wybór każdej historii!

Zapraszamy do obejrzenia recenzji w wersji wideo.  

Autor: George R. Stewart
Tytuł: „Ziemia trwa”
Tłumaczenie: Zbigniew A. Królicki
Wydawca: Dom Wydawniczy REBIS
Data wydania: 14 września 2021 roku
Liczba stron: 424
ISBN: 9788381883269

Autor: Eric Frank Russell
Tytuł: „Osa”
Tłumaczenie: Robert J. Schmidt
Wydawca: Dom Wydawniczy REBIS
Data wydania: 14 września 2021 roku
Liczba stron: 224
ISBN: 9788381883207

Autor: Philip K. Dick
Tytuł: „Opowiadania najlepsze”
Tłumaczenie: Jan Karłowski, Janusz Szczepański, Tomasz Olijasz
Wydawca: Dom Wydawniczy REBIS
Data wydania: 5 października 2021 roku
Liczba stron: 568
ISBN: 9788381883375