Simon Jenkins – „Krótka historia Europy” [Recenzja]
Historia w szkole zawsze była waszą piętą achillesową? Daty, nazwiska i miejscowości bez przerwy wam się mylą, nigdy nie wiecie kto, z kim, kiedy, po co i dlaczego? W takim razie „Krótka historia Europy” Simona Jenkinsa to książka idealna dla was – szybko pozwala poukładać sobie w głowie wiedzę historyczną albo przypomnieć to, co najważniejsze w historii naszego kontynentu.
Żartem można powiedzieć, że w przypadku tej książki mówienie o fabule nie ma sensu, bo wszyscy dobrze wiemy, jak zakończy się opowieść – Simon Jenkins na czterystu stronach zdołał zmieścić historię Europy od starożytności do czasów współczesnych. W telegraficznym skrócie przyglądamy się zatem kolejno starożytnym Grekom i Rzymianom, narodzinom chrześcijaństwa i początkom nowej ery, a następnie czasom Bizancjum i średniowiecza, wielkim odkryciom geograficznym, burzliwej epoce rewolucji francuskiej i czasom napoleońskim, a potem już pierwszej i drugiej wojnie światowej i tak docieramy do czasów powojennych, co moim zdaniem jest bardzo istotne. Czas powojnia w szkołach często jest pomijany, bo nie starcza na niego roku szkolnego, a to bardzo ważna epoka – przecież właśnie w niej na co dzień żyjemy i powinniśmy znać sytuację polityczną, która kształtuje naszą rzeczywistość.
W książce Jenkinsa poznajemy nie tylko zarys poszczególnych epok, ale i najważniejsze postaci, które odcisnęły swoje piętno na historii Europy i całego świata. Mamy tu więc Juliusza Cezara, Ludwika XI, carycę Katarzynę, Bismarcka, Churchilla i wielu innych. Oprócz nich jednak, Jenkins przywołuje też drugoplanowych bohaterów historii, którzy byli nie mniej ważni, a czasem nawet jeszcze ważniejsi, choć na co dzień nie wspominamy ich tak często. Myślę, że to duża zaleta „Krótkiej historii Europy”, bo warto znać chociaż ogólnie dzieje naszego kontynentu i państw sąsiadujących z nami. Dzięki temu rozmowa o polityce czy sprawach społecznych, które są przecież ściśle związane z historią, nie będzie dla nas problemem.
Z drugiej strony bardzo lubię zwięzłe, przeglądowe opracowania dotyczące historii i innych dziedzin, bo pozwalają w stosunkowo łatwy sposób zdobyć nieco ogólnej wiedzy, którą po prostu warto mieć. Jenkins kładzie nacisk na coś, co w szkole jest często pomijane – wskazuje, jak jedne wydarzenia wynikają z innych, wcześniejszych. Nie da się zaprzeczyć, że dzieje to ciąg przyczynowo-skutkowy. Na lekcjach historii często się o tym zapomina, a uczniowie zarzucani są datami i nazwiskami, których nie potrafią połączyć w sensowną układankę. Oczywiście trzeba je znać, ale moim zdaniem znacznie ważniejsze jest to, dlaczego w historii wydarzyło się to, co się wydarzyło, i w jaki sposób te wydarzenia miały wpływ na dzisiejszy wygląd świata i sytuację polityczną. Bardzo ładnie widać to w „Krótkiej historii Europy”, bo jej siła leży w skondensowanej formie – maksymalnie dużo treści w małej objętości.
Ponieważ rok szkolny zaczął się stosunkowo niedawno i do matury z historii pozostało jeszcze sporo czasu, myślę, że książka Jenkinsa będzie bardzo dobrym prezentem dla uczniów starszych klas szkoły podstawowej i licealistów. To świetny pomysł, żeby uczniowie omawiając dany okres czy epokę, przeczytali odpowiedni rozdział z książki, podsumowując w ten sposób swoją wiedzę. Oczywiście to nie znaczy, że książka nie nadaje się dla starszych czytelników – jeżeli widzicie u siebie braki w wiedzy historycznej, albo chcecie sobie przypomnieć, czego nauczyliście się w szkole, śmiało! Jasne, zdaję sobie sprawę, że są opracowania o wiele bardziej szczegółowe i rozbudowane, jak choćby książki Normana Daviesa, ale to lektury na długie wieczory, wymagające wiedzy, skupienia i poświęcenia na nie sporo czasu. „Krótka historia Europy” skierowana jest do szerokiej grupy czytelników i wiele osób, właściwie bez ograniczeń, może z niej skorzystać. W książce oprócz ciekawostek historycznych znajdziecie również trochę ilustracji, choć tych akurat mogłoby być nieco więcej. Tak czy inaczej jednak z czystym sumieniem mogę tę książkę polecić!
Autor: Simon Jenkins
Tytuł: „Krótka historia Europy”
Tłumaczenie: Tomasz Hornowski
Wydawca: Dom Wydawniczy REBIS
Data wydania: 16 września 2020 roku
Liczba stron: 440
ISBN: 9788381880350